Theo bác sĩ Nguyễn Huy Hoàng (Hội Y học dưới nước và Oxy cao áp Việt Nam), độ ẩm cao chính là “thủ phạm thầm lặng” khiến hàng loạt bệnh lý bùng phát mạnh. Dưới đây là 6 nhóm bệnh dễ gặp cần đặc biệt cảnh giác.

Bệnh hô hấp

Không khí ẩm là môi trường lý tưởng cho virus, vi khuẩn đường hô hấp sinh sôi. Các bệnh thường gặp gồm: cúm, viêm mũi họng, viêm phế quản, viêm phổi và hen; nguy cơ phát ban như thủy đậu, sởi, rubella cũng cao hơn, đặc biệt ở trẻ nhỏ. Dấu hiệu trẻ cần đi khám sớm gồm sốt cao không hạ, thở nhanh hoặc rút lõm lồng ngực, bú kém/biếng ăn, tím tái; người lớn chú ý dấu hiệu khó thở, đau tức ngực, ho kéo dài quá 10 ngày.

Đau xương khớp

Thời tiết lạnh – ẩm khiến gân cơ co giãn thất thường, dịch khớp đặc hơn, dẫn đến đau tăng ở người bị thoái hóa khớp, viêm khớp, loãng xương.

Không khí ẩm còn khiến người dân ngại vận động, làm khớp kém linh hoạt. Cách xử trí hiệu quả là giữ ấm vùng cổ – vai – gối – bàn chân, vận động nhẹ hằng ngày (kéo giãn, đi bộ 20-30 phút trong nhà khô thoáng), tắm nước ấm, chườm ấm khớp đau. Tránh tự ý dùng thuốc giảm đau kéo dài, nếu sưng nóng đỏ, hạn chế vận động, cần khám chuyên khoa.

Dị ứng – bệnh da

Không khí ẩm cao khiến virus, vi khuẩn và nấm mốc sinh sôi, đồng thời hơi ẩm bám trên bề mặt đồ dùng, chăn ga, quần áo khiến vi nấm, dị nguyên hiện diện dày đặc trong nhà gây viêm da, hăm kẽ, nấm da, viêm nhiễm vùng kín… Nắng – mưa – lạnh thay đổi nhanh trong ngày làm cơ thể khó thích nghi, hệ miễn dịch hoạt động kém hiệu quả, tạo điều kiện cho bệnh bùng phát, nhất là ở trẻ nhỏ, người cao tuổi và người có bệnh nền.

Tim mạch – đột quỵ

Không khí ẩm làm hô hấp nặng nề, giảm trao đổi oxy, đồng thời biến thiên thời tiết sáng, trưa, tối khiến cơ thể khó thích nghi, có thể khởi phát đợt cấp phổi, cơn tăng huyết áp, suy tim, đột quỵ ở người lớn tuổi, COPD (phổi tắc nghẽn mạn tính), bệnh tim mạch. Dấu hiệu khẩn cấp là hụt hơi tăng nhanh, phù chân, đau ngực; dấu hiệu đột quỵ (méo miệng – yếu liệt tay chân – nói khó).

Sức khỏe tâm thần “đi xuống”

Trời âm u kéo dài khiến nhiều người cảm thấy cơ thể mệt mỏi, lờ đờ, thiếu năng lượng, dễ cáu gắt, mất ngủ, bi quan. Những người có sẵn rối loạn lo âu hoặc trầm cảm rất dễ bùng phát triệu chứng.

Giải pháp tốt nhất là duy trì thói quen sinh hoạt, ngủ đủ, vận động nhẹ, mở cửa đón ánh sáng tự nhiên khi có thể.

Rối loạn tiêu hóa – Ngộ độc thực phẩm

Độ ẩm cao khiến thực phẩm dễ nhiễm khuẩn, gây đau bụng, tiêu chảy, nôn ói, viêm dạ dày – ruột. Cần bảo quản lạnh, đậy kín, ăn chín uống sôi, không dùng thực phẩm để lâu ở nhiệt độ phòng, vệ sinh bếp núc khô thoáng.

Cách bảo vệ gia đình trước thời tiết nồm ẩm

– Giữ nhà khô thoáng, dùng máy hút ẩm/điều hòa chế độ dry, đóng cửa khi độ ẩm ngoài trời cao, mở thông gió khi trời hanh.

– Kiểm soát nấm mốc bằng cách lau bề mặt bằng dung dịch vệ sinh phù hợp, giặt – sấy khô hoàn toàn chăn ga, rèm, quần áo, tránh phơi trong nhà ẩm kín.

– Vệ sinh thiết bị như máy lạnh, máy lọc không khí, máy giặt, khay nước ngưng.

– Giảm các dị nguyên: Hạn chế thảm dày, thú bông trong phòng ngủ, bọc nệm – gối chống bụi mạt.

– Giữ ấm cơ thể, đặc biệt vùng cổ, ngực, bàn chân; thay quần áo ướt mồ hôi kịp thời.

– Uống đủ nước và dinh dưỡng cân bằng cách tăng rau xanh, trái cây; hạn chế đồ ngọt, rượu bia, bổ sung bữa nóng, canh súp.

– Vận động hằng ngày như đi bộ trong nhà, bài tập kéo giãn, thăng bằng 20-30 phút.

– Tuân thủ thuốc nền: với người tăng huyết áp, tim mạch, COPD, hen, tiêm phòng theo khuyến cáo.

– Trẻ nhỏ và người cao tuổi là nhóm dễ gặp biến chứng nhất. Khi có dấu hiệu khó thở, sốt cao kéo dài, tím tái, nôn nhiều, lừ đừ… cần đưa đi khám ngay.

Kim Ngân